Regelmatig ontvangen wij vragen over de kleutertaken behorend bij het Protocol Preventie van Leesproblemen groep 1 en 2 (2017). Zijn deze verplicht om af te nemen? Bij welke kleuters doe je dit? En, wat kun je met de resultaten?
Toetsen bij kleuters is niet verplicht. Vanaf 1 augustus 2022 gaan de toetsen voor kleuters zelfs uit de LVS. Wel schrijft de inspectie voor dat de brede ontwikkeling van alle kleuters wordt gevolgd middels een gestandaardiseerd observatie-instrument. In de komende periode volgt vanuit Dyslexie Centraal een advies over hoe hiermee om kan worden gegaan bij het gebruik van het Protocol Preventie van Leesproblemen groep 1 en 2.
Een school kan er daarnaast nog steeds voor kiezen om in de kleuterperiode een relevante kleutertaak af te nemen. Wanneer is een taak relevant? Wanneer je onvoldoende zicht hebt op de ontwikkeling van een leerling op basis van de observatiegegevens en waarbij de resultaten je handvatten kunnen geven voor het vormgeven van een passend onderwijsaanbod.
Er zit een verschil tussen genormeerde toetsen en de kleutertaken. Bij de taken is de normering minder hard. Dat betekent dat je minder harde uitspraken kunt doen over de resultaten. De resultaten op de kleutertaken geven natuurlijk wel inzicht met welke onderdelen een kleuter nog moeite heeft. Die informatie kun je gebruiken om je onderwijsaanbod vorm te geven.
Bij alle kleuters kan in januari de taak Letters benoemen worden afgenomen. Het voordeel van de taak letters benoemen is dat dit een actieve taak is, waardoor je dus de actieve kennis meet en niet de passieve letterkennis zoals dit bij veel andere toetsen wordt gemeten. De taak kleuren benoemen kun je afnemen als de kleuter nog veel letters echt niet kent. Samen geven de taken letters en kleuren benoemen veel informatie over de benoemsnelheid en actieve letterkennis van een kleuter, wat weer belangrijke voorspellers zijn bij het leren lezen. Ook voor de overige taken geldt dat deze in januari en in juni afgenomen kunnen worden. De afname in juni is met name bedoeld voor de kleuters die in januari een achterstand lieten zien. Wanneer een kleuter al hoog scoorde in januari is het minder relevant om in juni nog een keer te toetsen, er is dan namelijk sprake van een plafond-effect. Op de scoreformulieren is te vinden welke score wijst op een achterstand.
Meer informatie over de Kleutertaken is te vinden in hoofdstuk 3 van het Protocol Preventie van Leesproblemen groep 1 en 2.